Trung Quốc và kênh đào Kra sẽ là cơ hội và nỗi buồn của 1 số quốc gia

Trung quốc tiếp tục thay thế hệ thống giao thông toàn cầu của Mỹ. Sau khi khởi công xây dựng kênh đào Nicaragua, họ đang tích cực đàm phán với Thái lan để có 1 kênh đào thông từ Biển Đông ra Ấn Độ Dương, bỏ qua eo biển Malacca. Dự án tham vọng của Trung Quốc có thể là cơ hội phát triển với 1 số quốc gia và cũng là hoàng hôn với 1 số khác, chẳng hạn Singapore.

Trung Quốc đang thuyết phục vua Thái về lợi ích mà họ có được với con kênh Kra dự kiến sẽ xây dựng. Thực ra, con kênh như thế đã có cả 1 lịch sử dài hơn trăm năm, khi vua Thái lên kế hoạch đào 1 con kênh vượt qua eo biển để có thể nhanh chóng triển khai hải quân giữa 2 bờ Thái bình dương và Ấn độ dương.

Cho rằng, con kênh Kra sẽ làm ngắn tuyến hàng hải giữa 2 bờ đại dương đến 1200 km, tiết kiệm đến 64 giờ tàu thuyền và quan trong nhất là nó bỏ qua eo biển Malacca chật trội, nguy hiểm và đầy nhóc cướp biển.

Tuyến hàng hải ấy cũng là huyết mạch dầu mỏ và hàng hóa của Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản và khu vực với thế giới. Chắc rằng Trung Quốc sẽ thuyết phục các quốc gia liên quan ủng hộ vì những lợi ích có thể nhìn thấy.

Đối với Việt Nam, tuyến hàng hải mới qua kênh Kra đi qua ngay mũi Cà Mau, cụm đảo Phú Quốc-Côn Đảo, nơi được cho là sẽ hình thành đặc khu kinh tế mở. Kênh Kra sẽ tạo thêm cơ hội mới mà khéo tận dụng, VN sẽ có thêm nhiều lợi thế.

Nhưng con Kênh Kra sẽ làm suy giảm vai trò của cảng biển của Singapore. Đối với họ, đây là 1 tin không vui. Lý Quang Diệu từng viết trong hồi ký, đại ý: Chiến tranh Việt Nam đã làm cả châu Á giàu lên. Singapore nằm ở vị trí thuận lợi cho 1 cảng trung chuyển hàng hóa và đi lên từ những làng chài đánh cả nghèo nàn. Sau chiến tranh, họ giàu lên trông thấy khi đóng vai trò trung chuyển cho 80% hàng hóa của cả khu vực. Nhờ vốn tích lũy, giờ đây họ đã hình thành trung tâm tài chính cho cả vùng. Cộng đồng Hakka Singapore nắm vốn, giao dịch thương mại và công nghiệp gia công xuất khẩu của nhiều nước trong khu vực.

Rõ ràng, con kênh Kra dự kiến sẽ làm suy yếu vai trò của họ cả với cảng biển và với trung tâm tài chính. Sực độc quyền nhờ vào vị trí địa lý đắc địa chắc chắn sẽ chấm dứt và nó rất có thể sẽ chuyển về Việt Nam – vấn đề còn lại là người VN phải biết nắm lấy cơ hội khi có thể.  

Có lẽ đó là 1 trong những lý do, làm cho gần đây ông Lý Quang Diệu phát biểu khó chịu về đầu tư và làm ăn của họ trong khu vực và với Trung Quốc – họ đang rất vội.

Thái Lan, nước chủ nhà của con kênh sẽ có nhiều lợi ích kinh tế, địa chính trị và an ninh quốc phòng, nhưng họ cũng có khó khăn khi tình hình trong nước đang có nhiều rối loạn, các phe phái tranh giành liên miên. Khu vực phía nam Thái Lan ngang qua đây có nhiều bạo loạn Hồi giáo.  

Tờ báo Thái "Nation" có tiếng là ủng hộ quan hệ với Trung Quốc và Ủy ban dự án kênh đào viết: Đến năm 2025, sẽ có 140 nghìn lượt tàu thuyền lưu thông qua eo biển Malacca hàng năm, trong khi khả năng cực đại của eo biển chỉ là 122 nghìn. Trong 10 năm tới tắc nghẽn cổ chai là nhìn thấy. Nó sẽ làm giảm nhịp tăng trưởng kinh tế của châu Á và tốc độ lưu thông hàng hải giữa các lục địa. Thực sự, lưu thông ở Malacca là 1/3 dầu mỏ, 1/4 hàng hóa cả thế giới.

Điểm tắc nghẽn mà tờ báo Nation đề cập nằm ngay cạnh Singapore, với bề ngang hẹp chỉ 2,5 km và là điểm nguy hiểm cho tàu thuyền khi vượt qua eo. Các bãi cạn, bãi bồi ven bờ có độ sâu chỉ 25 m và thường xuyên bồi lắng, chỉ cần chệch hướng là có nguy cơ mắc cạn. Khói bụi cháy rừng từ Sumatra cũng cản trở và gây nguy hại cho tàu thuyền, những lúc như thế tầm nhìn chỉ khoảng 200m. Còn nạn cướp biển hoành hành thì cho đến nay không có biện pháp nào ngăn chặn được.

Cướp bóc ở eo biển Malacca đã trở thành hiểm họa lớn nhất đối với tàu thuyền đi qua nơi đây. Chỉ trong vòng 20 năm trở lại đây, số các vụ cướp đã tăng đến 10 lần trong khi tai nạn khác chỉ hơn 100. Nó là nỗi lo lắng thường trực của chủ tàu, của thuyền viên, các nhà bảo hiểm hàng hóa và các đội cứu nạn, an ninh canh phòng.

Kênh Kra nằm trong chiến lược gọi là “Con đường tơ lụa hàng hải của thế kỷ XXI”. Nó được chính phủ Trung Quốc thông báo sẽ đầu tư $40 tỷ. Còn giá trị của con kênh, theo ước lượng của trường ĐH Thương mại và Kinh tế quốc tế, cũng như của Ủy ban dân tộc Thái về dự án kênh đào, sẽ vào khoảng $20-25 tỷ. Chiều dài của nó là dưới 100 km.

Trong khi chiến lược “xoay trục châu Á” của chính quyền Mỹ chẳng có gì rõ ràng và họ đang bận bịu với những bất ổn ở Ukraina hay khủng bố Isis ở Trung Đông, thì Trung Quốc có thể đã vượt lên trước.

Kênh Kra có thể tạo chuyển động địa chính trị/kinh tế
http://www.baomoi.com/Kenh-Kra-co-the-tao-chuyen-dong-dia-chinh-trikinh-te/119/14630586.epi