Chuyến bay 103 Pan Am Lockerbie P2

Lockerbie là thất bại chết chóc của công lý

Có nhiều bằng chứng chứng tỏ Megrahi vô tội. Tuy nhiên, điều tra và tòa án đã không xem xét đến. Họ không quan tâm, họ chỉ cần một con dê tế thần để làm dịu áp lực dư luận và an ủi các thân nhân người thiệt mạng.

Jim Swire, người có con gái là Flora chết trên chuyến bay Pan Am 103, tin rằng vụ xét xử Megrahi là "một trong những nhầm lẫn trầm trọng nhất của công lý trong lịch sử".

Bằng chứng được phát hiện bởi gia đình các nạn nhân, và các nhà báo John Ashton, Ian Ferguson và Paul Foot, đã luôn cho thấy Megrahi vô tội và rằng Megrahi đã bị dàn dựng để che đậy những gì thực sự xảy ra.


Phiên bản chính thức của các sự kiện là gì?

Megrahi bị buộc tội âm mưu cùng 1 người Libya khác đặt một quả bom trong chiếc vali, được xếp lên chuyến bay từ Malta đến Frankfurt, nơi nó được chuyển đến trong một chuyến bay tới sân bay Heathrow và lên máy bay Pan Am 103.

Quả bom được cho là giấu trong chiếc radio-cassette hiệu Toshiba.

Nó được cho là có một thiết bị hẹn giờ để kích nổ, thiết bị này do một công ty Thụy sĩ cung cấp cho cơ quan tình báo Libya. Công ty này làm ăn chung với một công ty Libya, nơi mà Megrahi có liên hệ.

Megrahi đồng thời cũng bị cáo buộc đã mua những bộ quần áo trong va li bom từ một cửa hàng ở Malta vào tháng 12 năm 1988.

Thậm chí là người ta đã không thèm kiểm tra các bằng chứng.


Bắt đầu có giấu diếm?

Bóp méo tin tức đã xảy ra ngay trong vòng nửa giờ sau tai nạn và bằng chứng quan trọng đã bị giữ kín.

Nhân viên cảnh sát và những người tình nguyện tìm kiếm nói về việc các điệp viên Mỹ đã đưa đi một số thứ khỏi hiện trường.

Tại sao các nhân chứng quan trọng lại được CIA trả tiền?

Nhân chứng công tố nổi bật trong vụ án, Abdul Majid Giaka, đã bị lộ trong phiên tòa là một kẻ kỳ quặc có động cơ kiếm tiền từ CIA. Nhưng tòa án bác bỏ điều này.

Một nhân chứng quan trọng khác, nhân viên bán hàng Tony Gauci, làm chứng rằng Megrahi đã mua quần áo ở Malta, mà số quần áo này đã được tìm thấy cùng với quả bom, thì chính Gauci đã đưa ra bằng chứng mâu thuẫn.


Có lúc Gauci nói ông ta cho rằng người đàn ông mua quần áo đã già và cao hơn Megrahi, việc mua bán diễn ra tại một thời điểm khi mà Megrahi lại có bằng chứng ngoại phạm.

Gauci đã chọn ra Megrahi trong một hàng người, nhưng chỉ sau khi được cho xem bức ảnh của nghi phạm 4 ngày trước đó.

Gauci đã được Mỹ trả 1,2 triệu bảng vì bằng chứng của mình dù nhiều lời khai mâu thuẫn của ông ta đã được bỏ đi.

Đồng phạm của Megrahi, Lamin Khalifah Fhimah, được tha bổng, làm xói mòn tội danh mà người ta cho là ông ta đã âm mưu với kẻ khác để đánh bom máy bay.

Ai đã tìm thấy những bằng chứng quan trọng?

Cầu nối trung tâm của vụ án chống lại Megrahi là mối tương quan giữa bộ hẹn giờ của quả bom được cho là đã bán cho các nhà chức trách Libya và một mảnh nhỏ của bảng mạch được tìm thấy gần Lockerbie.

Nhưng ai là kẻ tìm thấy mảnh bảng mạch và mạch và khi nào?

Không ai thấy cái mảnh có đồng này được tìm thấy khi nào. Có quan điểm cho rằng một cựu sĩ quan cảnh sát cấp cao giấu tên của Scotland nói rằng ông ta đã bỏ cái mảnh mạch này vào hiện trường theo lệnh của CIA.

Một phiên bản khác nói bằng chứng này được tìm thấy bởi một nhân viên Scotland giấu tên làm việc bên ngoài Lockerbie và tìm thấy "vào một buổi sáng mù sương đầu tháng 4" năm 1989.

Tuy nhiên, có người nói nó được tìm thấy "lúc nào đó vào năm 1990" trong một "mảnh áo bị cháy" bởi chuyên gia pháp lý Thomas Thurman của FBI.

Trợ lý giám đốc của phòng thí nghiệm pháp lý FBI cho biết các nhà chức trách Anh tìm thấy mảnh vơc cả năm trước khi Thurman nhận nó.

Và ai đã xác định cái mảnh mạch này là 1 bộ hẹn giờ?

Một số người nói là Thomas Thurman, người khác là một "cựu chuyên gia phân tích của CIA", nhưng cũng có người khác nói nhà khoa học pháp lý quân đội, tiến sĩ Thomas Hayes – kẻ là trung tâm của cuộc điều tra vụ bỏ tù oan sai Maguire Seven những năm 1970.

Vì vậy, mối liên hệ quan trọng để dẫn dắt tới Libya - và đến với Megrahi như thế - là được thực hiện vào tháng 4 năm 1989, hoặc trong tháng 6, tháng 8, tháng 10 hoặc tháng 11 năm 1990 tùy thuộc vào sở thích của bạn.


Làm thế nào để quả bom lên máy bay?

Các chuyên gia đã liên tục tranh cãi về lý do chính rằng quả bom đã được đưa lên chuyến bay trung chuyển tại Malta và được chuyển đi 2 lần - tại Frankfurt và tại sân bay Heathrow.

Một số tin rằng quả bom đã được đặt lên máy bay tại sân bay Heathrow.

Trường hợp chống án đầu tiên cho Megrahi năm 2002 đã nghe bằng chứng từ một người bảo vệ an ninh sân bay Heathrow, báo cáo về 1 chỗ bị đập vỡ ở gần nhà kho nơi mà sau đó cùng ngày, hành lý cho máy bay Pan Am được chuyển đi.

Vị giám đốc quản lý hành lý khách hàng tại sân bay Heathrow, John Bedford, khai rằng mình nhìn thấy hai cái va li đã được chất thêm vào thùng để lên chuyến bay 103.

Vụ nổ xảy đã ra tại chính nơi để những hành lý này, bên trên 1 lớp hành lý mà Bedford đã đóng gói vào thùng.

Nhưng còn một khả năng khác rất sốc về cách bom đã được đưa lên máy bay.

Các phần tử bên trong CIA vào thời điểm này đang cho phép giới con buôn Trung Đông vận chuyển ma túy sang Mỹ để đối lấy sự giúp đỡ trong việc giải thoát con tin Mỹ.

Một số nguồn tin, gồm cả giới điều tra bảo hiểm của Pan Am, tin rằng điều này đã xảy ra trên chuyến bay 103.

Nếu như vậy, hành lý với các loại ma túy sẽ được bảo vệ bởi tình báo Mỹ. Hạn chế an ninh và kiểm tra hành lý thông thường sẽ bị gỡ bỏ.

Điều này được củng cố bởi thực tế là hai lượng lớn những thứ dường như là heroin đã được tìm thấy tại hiện trường - một trên sân golf Lockerbie và cái khác trong một chiếc vali được phát hiện bởi một người nông dân ở vài vài dặm về phía đông. Những sau đó chúng đã biến mất.


Có một nhóm các sĩ quan Mỹ thuộc Cơ quan Tình báo quân sự (DIA) trên chuyến bay Pan Am, đứng đầu là đại tá Charles McKee, trở về sau nhiệm vụ giải cứu con tin thất bại ở Lebanon.

Người ta nói rằng McKee đã lên kế hoạch để tố cáo vụ lừa đảo về ma túy khi trở về Washington.


Loại bom nào được sử dụng?

Nguyên nhân chính thức vụ nổ được cho là liên quan đến một quả bom có bộ hẹn giờ thông thường đã thực hiện một hành trình phức tạp qua các sân bay ở Malta, Frankfurt và London, nó được đặt để làm nổ máy bay vào phút thứ 38 của chuyến hành trình thứ ba.

Một số nhà bình luận cho rằng dường như có khả năng hơn là quả bom đã được điều khiển bằng công tắc áp suất – nó có thể đã phát nổ giữa phút thứ 32 và 42 của chuyến bay.

Bằng chứng cho điều này xuất phát từ điều tra ban đầu vào vụ đánh bom.


Đường hướng của Anh và Mỹ, của cơ quan tình báo ngay sau vụ tấn công là đánh bom được thực hiện không phải bởi người Libya, mà bởi một nhóm có trụ sở ở Syria.


Nhóm này đã được thuê bởi Iran để trả thù việc bắn hạ một máy bay dân sự của họ bởi một tàu chiến Mỹ vào mùa hè năm 1988.

Trong những tháng trước vụ đánh bom có một nhóm kết hợp với chỉ huy Mặt trận Giải phóng Nhân dân Palestine đã bị bắt giữ ở Frankfurt, Đức.


Lãnh đạo của nhóm này là Ahmed Jibril, người được bảo vệ bởi chính phủ Syria.


Các nhà điều tra đã không nghi ngờ gì rằng những quả bom được tìm thấy trong cuộc đột kích ở Frankfurt nhằm vào nhóm này, là được thiết kế để làm nổ tung máy bay.


Chúng được trang bị công tắc áp suất, đóng gói bên trong chiếc cassette Toshiba và ít nhất 1 trong số chúng đã không được thu hồi.


Kẻ bị kết tội chế tạo bom, Marwan Khreesat, đã được miễn trừ truy tố vì vụ đánh bom Lockerbie.



Chính sách ngoại giao phương Tây đóng vai gì?

Ngay sau vụ đánh bom Lockerbie, các cáo buộc chống lại nhóm này là phù hợp với chính sách ngoại giao Anh – Mỹ.

Cả hai đã cắt đứt quan hệ với Syria. Cuộc chiến giữa Iraq và Iran đã kết thúc vào mùa hè năm 1988 với Anh và Mỹ đứng về phía Iraq.

Nhưng sự liên kết chính trị này sớm thay đổi. Tháng 4 năm 1989 quan chức cao cấp trong CQ George Bush khuyến khích Margaret Thatcher không tiếp tục theo đuổi điều tra mối liên quan Syria-Iran.

Một năm sau đó, quân đội Mỹ và Anh chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào lực lượng chiếm đóng của Saddam Hussein tại Kuwait.

Liên minh rất cần quân đội từ quốc gia Ả Rập và Iran duy trì sự trung lập. Binh lính được tạo điều kiện 1 cách thuận lợi từ Syria.

khi liên minh chính trị trong khu vực đã thay đổi, cuộc điều tra chính thức vào thảm họa Lockerbie, do đó cũng cần thay đổi.

Tháng 11 năm 1991, chính phủ Anh và Mỹ thông cáo rằng Megrahi và Fhimah bị buộc tội âm mưu đánh bom làm rơi Pan Am 103.

Libya đã phải giao nộp Megrahi để xét xử sau khi kháng cự một số năm - với điều kiện dỡ bỏ lệnh trừng phạt, làm họ chịu tổn hại đến 30 tỷ USD.

Còn khi phương Tây muốn đưa Libya trở lại vào vòng tay ngoại giao và lòng mong mỏi của các hãng dầu phương Tây kiếm tiền ở đất nước này hội tụ, đã có một tái định hướng xa hơn về quan hệ để đảm bảo thương mại thuận lợi.

Đó là bối cảnh mà trong đó Megrahi đã được thả vì "lý do nhân đạo".

Đã có sự che đậy?

Đại diện thân nhân Anh của các nạn nhân Lockerbie,  gồm cả Martin Cadman, đã gặp Ủy ban của TT Mỹ về an ninh hàng không và khủng bố vào năm 1990.

Cadman nói: "Sau những gì đã có chúng tôi cần phải có lời, khi cuộc gặp đã đến lúc chia tay, và chúng tôi đi ra cửa. Khi đến đó, tôi thấy mình đang nói chuyện với 2 thành viên của ủy ban - Tôi nghĩ rằng họ là thượng nghị sĩ.

"Một trong số họ nói: "Chính phủ của các ông và chính phủ của chúng tôi biết cái gì đã xảy ra tại Lockerbie. Nhưng họ không nói để ông biết." "



Chuyến bay 103 Pan Am Lockerbie P1


Ngày 21 tháng 12 1988, chuyến bay Pan Am, chiếc Boeing 747-121 số hiệu N739PA  từ Heathrow tới Sân bay quốc tế John Kennedy đã bị nổ và rơi xuống Lockerbie. 270 người và cả 11 người dân dưới đất thiệt mạng, trong đó có 189 hành khách Mỹ.

Sau 3 năm điều tra, với sự tham gia của Mỹ, manh mối được cho là một quả bom hẹn giờ để trong hành lý, khoảng 340-450 g là nguyên nhân tai nạn. Thủ phạm được qui cho 2 sĩ quan “tình báo” Libya. Họ không giao nộp “thủ phạm” và bị cấm vận.

Sức ép nặng nề làm Muammar Gaddafi mặc dù phủ nhận sự liên quan nhưng năm 1999 cũng phải chấp nhận bồi thường cho các nạn nhân hàng trăm triệu USD và giao nộp thủ phạm để tòa án Camp Zeist Hà Lan xét xử và kết án năm 2001.

Tưởng như vụ án đã khép lại, Abdelbaset al-Megrahi và Amin Khlaifa Fhima phạm tội ác. Nhưng không hẳn thế. Rất nhiều tranh cãi, vô số sự vô lý ở 1 phiên tòa công lý. Tội phạm liên tục kêu oan, năm 2009, Abdelbaset al-Megrahi kẻ bị kết án 20 năm tù đã được thả sớm vì ung thư, ông ta chết năm 2012. 

Vết dơ phiên tòa Lockerbie 

Chúng ta điểm qua bằng chứng chính trên báo BBC và Independent – họ gọi phiên toàn là 1 thách thức.

Cố vấn LHQ John Wyatt: "Tôi thấy nó khá lạ thường và tôi nghĩ rất khó có thể xảy ra và không như là anh có thể tìm thấy cái mảnh như thế - điều đó là không thể tin được";

Cái mảnh ông  Wyatt đề cập là mảnh dây đồng, được cho là từ thiết bị hẹn giờ gài trong chiếc radio bắn ra từ vụ nổ mà người ta “tình cờ” tìm thấy ở hiện trường.

Cuộc điều tra bởi BBC Newsnight đã làm dấy lên nghi ngờ về manh mối quan trọng của bằng chứng để từ đó kết án kẻ đánh bom Lockerbie, Abdelbaset Ali al-Megrahi.

Thử nghiệm nhằm mục đích tái tạo vụ nổ bộc lộ sự thiếu cơ sở của mối liên hệ trong hồ sơ pháp lý trọng tâm, dựa trên một mảnh đồng nhỏ được xác định là một phần của bộ hẹn giờ của quả bom. Thử nghiệm này cho thấy các mảnh vỡ, mà bị cho là có liên quan đến thủ phạm Megrahi, không thể còn tồn tại sau vụ nổ giữa không trung.

Việc thả sớm Megrahi cũng làm dấy lên ngờ vực đã có dàn xếp trước khi xét xử.

Newsnight đã được xem xét các bằng chứng, và đã phơi bày sự ngờ vực nghiêm trọng về tính pháp lý được sử dụng để xác định mảnh đồng này như là một phần của một bảng mạch kích hoạt quả bom.

Mảnh đồng đã được tìm thấy rất lâu sau vụ tấn công. Trong nhiều tháng nó vẫn không được chú ý và không ai nhận ra, nhưng cuối cùng nó đã định hình toàn bộ cuộc điều tra.

Mối liên hệ Malta

Mảnh đồng bị dính vào một mảnh quần áo cháy, với dấu hiệu nói rằng nó được làm ở Malta.

Vì vậy, tâm điểm giờ quay sang Malta và câu hỏi ai là kẻ đã mua quần áo.

Một nhân viên bán hàng trên đảo nhận ra Megrahi, nhưng điều này chỉ hàng năm sau khi nhìn thấy anh ta trên 1 tạp chí như là kẻ tình nghi Lockerbie.

Newsnight đã phát hiện ra rằng mảnh đồng – manh mối rất quan trọng để kết tội – đã không bao giờ bị phân tích hóa học hay kiểm tra để xem có dấu vết thuốc nổ trên đó để có thể là liên quan đến quả bom hay không.

Và cố vấn người EU của Liên hợp quốc về chất nổ, John Wyatt, nói ông rất nghi ngờ mảnh đồng như thế là nằm trong bộ phận kích hoạt quả bom.

Tan biến sạch sẽ

Ông cũng đã tái tạo một bom va li như loại được cho là đã phá hủy Pan Am 103, sử dụng loại radio như trong vụ nổ và bảng mạch bộ hẹn giờ được cho là đã được đặt vào đó, cùng một loại quần áo tương tự như đã dính vào cái miếng đồng vỡ như được tìm thấy.

Trong mỗi lần thử, bộ hẹn giờ và bảng mạch của nó đều bị phá sạch sẽ, khiến ông Wyatt phải đặt câu hỏi liệu một mảnh như vậy lại có thể còn lại sau vụ nổ giữa không trung.

Ông nói với Newsnight: "Tôi thấy nó khá lạ thường và tôi nghĩ rất khó có thể xảy ra và không như là anh có thể tìm thấy cái mảnh như thế - điều đó là không thể tin được";

"Chúng tôi thực hiện 20 thử nghiệm, tôi làm 100 hay 1000, nhưng trong 20 thử nghiẹm này tôi thấy hoàn toàn không có gì cả - vì vậy tôi thấy nó rất khó có thể khi anh lại tìm thấy bất cứ thứ gì giống thế, đặc biệt là ở độ cao 10.000ft khi các mảnh xuống vào cỏ ướt mọc cao tản mát qua hàng trăm dặm.”

Edward Bollier, của MEBO, đã kiểm tra những bức ảnh FBI và nói rằng mảnh vỡ này không phải từ phiên bản sản phẩm cung cấp cho Libya. "Bây giờ tôi có thể chắc chắn nói họ mảnh vỡ không đến từ một trong những bộ hẹn giờ chúng ta bán cho Libya." Ông Bollier nói nó có thể ở một trong ba phiên bản mẫu. Hai đã được bán cho Viện Nghiên cứu kỹ thuật ở Đông Đức. "Chúng ta biết rằng viện này là một xưởng kỹ thuật cho Stasi". Mẫu thử nghiệm (hẹn giờ) chưa hoàn thành thứ ba đã bị đánh cắp. 

Lẽ ra, Pan Am 103 đã tan xác trên Đại Tây Dương. Chỉ vì chuyến bay bị chậm 1 giờ mà nó rơi ở Lockerby và cái mảnh đồng được vứt vội vào đống đổ nát để lái cuộc điều tra sang hướng khác. 

Xem thêm: Nhìn lại vụ tai nạn thảm khốc máy bay TWA-800

HỘP ĐEN LÀ GÌ?


Vụ tai nạn máy bay Malaysia, báo chí nhắc nhiều đến hộp đen” đã được bàn giao cho đại diện Malaysia. Vậy hộp đen là gì, hoạt động như thế nào, vấn đ giải mã ra sao?
Từ thời các con tàu lênh đênh trên đại dương, có 1 quyển sổ ghi chép gọi là “Nhật ký hành trình” nó ghi lại các vấn đề trong một chuyến hàng hải. Về cơ bản, hộp đen cũng là “nhật ký hành trình” nhưng là ghi chép tự động bằng thiết bị máy móc.

Gọi là hộp đen, nhưng thực ra nó có màu vàng cam, thiết kế đóng kín và chắc chắn, chịu được va đập mạnh cùng nhiệt độ cao để có thể tồn tại qua tai nạn.

Hộp đen là gì?

1 . Là thiết bị ghi dữ liệu hành trình, ghi âm. Trước kia, nó là dạng băng từ, còn ngày nay đã gọn nhẹ hơn: bộ nhớ flash và điều khiển, không khác nhiều bộ nhớ SSD trong máy tính laptop.



2 . Về cơ bản, nó cần được bảo vệ trong 1 cái vỏ chắc chắn, thường là ti tan hoặc thép cường độ cao, với các lớp cách nhiệt để có thể được cách ly trong đám cháy.

3. Các hộp đen tuân theo 1 tiêu chuẩn gọi là FAA TSO C123b/C124b: dữ liệu không bị phá hủy trong các va đập đến 3400G trong 6,5 mili-giây, cách ly với lửa trong đám cháy tai nạn 30 phút, chịu được độ sâu 6km dưới nước khi rơi xuống biển.
  


4 . Để dễ tìm dưới nước, hộp đen được trang bị bộ phát tín hiệu sóng siêu âm (không phải sóng radio) ở tần số 37 500 Hz.

5 . Để dễ tìm, hộp đen có vỏ màu cam, dễ nhận biết trong đống đổ nát, ngoài ra còn in dòng chữ cảnh báo "Flight Recorder. Do not open", hoặc có thể tiếng nước khác.


Hộp đen đặt ở đâu trên máy bay?

6 . Thường ở phần đuôi máy bay, nơi ít bị hư hại nhất trong các vụ tai nạn. Trường hợp khác đặt trong khoang máy bay là rất hiếm.




Giải mã hộp đen như thế nào?

7 . Hộp đen có 2 loại dữ liệu: thông số bay (flight data recorder - FDR) và tiếng nói (cockpit voice recorder - CVR) của phi công và tiếng động xung quanh. CVR có 4 kênh, độ dài 2 giờ. Nó gồm nhiều đầu thu thông số và dữ liệu bay, bao gồm tọa độ, tốc độ, độ nghiêng máy báy, thông số động cơ máy bay gồm cả tiếng động cơ. Mỗi thông số được lấy với tần suất có thể đến vài lần trong 1 giây. Vì dung lượng bộ nhớ có hạn, nên việc lưu trữ thông số mới sẽ ghi đè lên thông số cũ hơn, nhưng đủ dài đến 17-25 giờ.

Trước năm 2002, hộp đen ghi khoảng 29 thông số bay, hiện nay đã nhiều thông số hơn: 80. Nhưng thực ra, để điều tra tai nạn, người ta không cần dùng hết các thông số này. Đặc biệt, hộp đen trong các máy bay thử nghiệm, có thể có nhiều đến 2000 thông số, vì quá nhiều nên không thể bảo vệ, máy bay rơi là mất.

Giải mã hộp đen, dĩ nhiên có nhiều đồn đại về giải mã cũng như đồn đại về hộp đen.

Vấn đ là chỗ không phải dữ liệu được mã hóa hay không, (ngày nay có đ công cụ giải mã), mà khái niệm giải mã” được hiểu theo cách một phóng viên đã ghi lại mẩu tin phỏng vấn theo kiểu của mình. Họ nghe diễn giả và ghi lại nhanh bằng ký hiệu, từ viết tắt, còn nhiệm vụ của các chuyên gia là đọc nó, xử lý nó và ghi lại theo cách thuận tiện đ phân tích và hiểu được. Nếu hiểu như vậy thì thực ra chẳng có gì được mã hóa bên trong hộp đen. Dữ liệu bay có thể được đọc tại bất kỳ sân bay nào, không có bảo vệ trước các con mắt lạ. Bởi vì hộp đen là đ phân tích nguyên nhân tai nạn với mục đích làm giảm thiểu tai nạn trong tương lai. Cũng không có bất cứ bảo vệ dữ liệu đặc biệt nào chống lại việc sửa chữa dữ liệu trong hộp đen. Thậm chí, nếu nguyên nhân thực gây ra tai nạn là cần thiết đ phải giữ im lặng hay xuyên tạc vì mục đích chính trị, hay vì lý do nào khác, luôn luôn có thể tuyên bố hộp đen đã bị hư hỏng nặng và không thể lấy lại dữ liệu.


Sự thực, trong các vụ tai nạn, không hiếm khi hộp đen bị hỏng (đến 1/3 các vụ tai nạn có hộp đen hỏng), nhưng có khả năng để sửa chữa — ví như các đoạn băng bị đứt có thể được dán lại cũng như đọc nó bằng cơ cấu đặc biệt, các con chip còn sống có thể được phục hồi  và kết nối với thiết bị đọc, tuy nhiên đây là quá trình khó khăn, cần có phòng thí nghiệm chuyên biệt.



Tại sao gọi là “hộp đen”?

9 . Hộp đen nhưng thực ra có màu vàng cam để dễ nhận biết. Không ai rõ từ đâu mà phổ biến cái tên hộp đen! Có vài cách giải thích: Trong WW-II, một số máy bay quân sự bắt đầu được trang bị thiết bị điện tử, chúng được đặt trong cái hộp màu đen. Các máy ghi âm đầu tiên thậm chí là trước WW-II sử dụng phim nhựa không thể phơi ra ánh sáng nên đặt trong hộp kín màu đen. Từ đó có cái tên hộp đen. Cũng không loại trừ tính chất bí hiểm của loại thiết bị bắt đầu phổ biến trên máy bay dân sự này từ những năm 1960 mà người ta gọi nó như thế.



Hộp đen phát triển đến đâu?

10 . Nhiều dự báo với chiều hướng phát triển mạnh của thiết bị điện tử ngày càng nhỏ gọn, trong tương lai gần hộp đen sẽ có dữ liệu video. Sẽ có thể ghi hình từ nhiều hướng khác nhau, thậm chí là cả bên ngoài máy bay. Nhiều chuyên gia hàng không hy vọng, cùng với các thiết bị khác, nó sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề. Hay loại hộp đen nổi được trên mặt nước, trang bị dù để thoát ra khi máy bay rơi. Thậm chí là dữ liệu bay được gửi thẳng cho vệ tinh theo thời gian thực và không cần hộp đen nữa.

Vấn đề gia đình, trong phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc

 Cuối năm 2021, trong Hội nghị Văn hóa toàn quốc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu quan trọng, nêu bật tình hình, các hiện t...