Câu chuyện có thật của tượng Nữ
thần Tự do, Ishtar, Inanna, Isis, Astarte hoặc Aphrodite và
Libertas.
Tượng Nữ thần Tự do là 1 biểu tượng đẹp của
nước Mỹ. Nhưng đằng sau nó lại là câu chuyện bí ẩn đen tối khác.
Quá trình xây dựng Statue of Liberty
Năm 1865, nhà điêu khắc Pháp tên
là Frederic-Auguste Bartholdi đến dự tiệc ở gần Versailles, nơi có cuộc trò
chuyện với Edouard de Laboulaye, một nhà sử học. De Laboulaye, là một kẻ hâm mộ
Mỹ, thấy rằng kỷ niệm trăm năm Mỹ vào 1876 và sẽ là ý tưởng tốt cho Pháp nếu tặng
Mỹ một món quà. Nhưng quà gì? Bartholdi đề nghị một bức tượng lớn loại gì đó...
Đến Mỹ năm 1871, Bartholdi đã phác hầu hết các chi tiết: Tượng Mỹ sẽ là bức tượng
khổng lồ 1 phụ nữ được gọi là "Nữ thần tự do soi sáng thế giới - Liberty
Enlightening the World".
Minh họa từ US Patent D11023 của Bartholdi. Ý tưởng khiến ông ta phấn chấn mua vé tàu đến New York để kêu gọi hỗ
trợ. Khi bước vào cảng New York, Bartholdi thấy mảnh nhỏ gần đảo Ellis, gọi là
đảo Bedloe là nơi hoàn hảo cho bức tượng của mình. Sau khi qua 5 tháng du lịch đó
đây trên khắp nước Mỹ và nhận được hứa hẹn hỗ trợ cho bức tượng, Bartholdi trở về
Pháp, nơi chính phủ của hoàng đế Napoleon III (cháu trai của Napoleon
Bonaparte) công khai thù địch với những lý tưởng dân chủ và cộng hòa. Bartholdi
bị dọa bỏ tù nếu nói về dự án một cách công khai - vì vậy Bartholdi giữ hy vọng
cho đến 1874, khi nền cộng hòa thứ 3 ra đời sau khi Napoleon III thất bại trong
chiến tranh với Phổ.
Bartholdi trở lại làm việc, thành lập một nhóm gọi là Liên minh Pháp-Mỹ, để giúp gây quỹ cho bức tượng. Ông cũng tuyển dụng Alexandre-Gustave Eiffel, sau trở thành nổi tiếng với tháp Eiffel, để thiết kế khung thép cho bức tượng. Rõ ràng là bức tượng khổng lồ như thế chưa hề được thiết kế, tài trợ, xây dựng. Bartholdi cần có $400 ngàn cần thiết để xây dựng và công việc ở Pháp không dễ dàng gì, thường xuyên bị đình trệ. Sau đó, vào năm 1880, Liên minh Pháp-Mỹ đã đưa ra ý tưởng tổ chức một xổ số Liberty để gây quỹ. Điều đó đã tạo cú híc.
Đầu tượng Nữ thần Tự do, được trưng bày tại triển lãm Paris năm 1878. Tại Mỹ, mọi thứ khó khăn hơn. Có một số sự nhiệt tình, nhưng không nhiều như ở Pháp. Đó là, sau tất cả, là một bức tượng Pháp... và không phải ai cũng chắc nước Mỹ cần một bức tượng Pháp, thậm chí là miễn phí. Rồi quốc hội Mỹ bỏ phiếu nhất trí để chấp nhận món quà từ Pháp... nhưng không cho bất kỳ tài trợ nào cho cái bệ, và thành phố New York cũng thế.
Bartholdi làm cánh tay cầm đuốc, chở đến Mỹ triển lãm bán vé 50 frăng ở Centennial Philadelphia, khách tham quan có thể leo lên cái thang bằng thép lên mặt bàn tay và đứng trên ban công xung quanh ngọn đuốc. Hai năm sau, ở Paris, du khách có dịp leo lên đầu tượng và nhìn ra cửa sổ là các ô vương miện. Các sự kiện như thế tạo ra rất nhiều nhiệt tình, nhưng không thu được nhiều tiền như Bartholdi hy vọng.
Năm 1883, Quốc hội Mỹ bỏ phiếu cung cấp $100 ngàn làm bệ, Do Thái Joseph Pulitzer của tờ New York World thấy bị xúc phạm, nên đã phát động một chiến dịch trên tờ báo của mình để gây quỹ. "Bức tượng Bartholdi sẽ sớm được trên con đường soi sáng thế giới của mình"… Sau hai tháng không ngừng hô hào, kiếm được chính xác $135,75 trong số $200 ngàn cần thiết.. Chả có gì sáng sủa để tượng hoàn thành vào 1884. Ở Paris, Bartholdi đành dựng tượng trong sân cạnh nơi làm việc. Cuối năm 1884, việc làm bệ dừng lại vì hết tiền, ước tính vẫn thiếu khoảng $100 ngàn.
Khi tin đồn xuất hiện rằng New York đã trắng tay, Boston, Cleveland, Philadelphia, San Francisco và bắt đầu cạnh tranh để có tượng Nữ thần Tự do được xây dựng ở các thành phố của họ. Nếu lần đầu không thành công...
Tức giận, Joseph Pulitzer đã quyết định thử một lần nữa. Trong hai năm kể từ khi chiến dịch đầu tiên, tờ báo của ông ta giờ đã có nhiều hơn 10 ngàn đọc giả. Ông hy vọng rằng bây giờ bài báo của mình đã đủ lớn để tạo sự khác biệt. Hơn năm tháng, bắt đầu từ ngày 16 tháng 3 năm 1885, Pulitzer ngày qua ngày cầu xin độc giả gửi những gì họ có thể. Thành quả quá khiêm tốn, đóng góp quá nhỏ, cho đến 27-3, 2,535 người góp được $2,359.67. Sau đó, như có phép màu, ông ta quyên được $50,000.
Đầu tượng Nữ thần Tự do, được trưng bày tại triển lãm Paris năm 1878. Tại Mỹ, mọi thứ khó khăn hơn. Có một số sự nhiệt tình, nhưng không nhiều như ở Pháp. Đó là, sau tất cả, là một bức tượng Pháp... và không phải ai cũng chắc nước Mỹ cần một bức tượng Pháp, thậm chí là miễn phí. Rồi quốc hội Mỹ bỏ phiếu nhất trí để chấp nhận món quà từ Pháp... nhưng không cho bất kỳ tài trợ nào cho cái bệ, và thành phố New York cũng thế.
Bartholdi làm cánh tay cầm đuốc, chở đến Mỹ triển lãm bán vé 50 frăng ở Centennial Philadelphia, khách tham quan có thể leo lên cái thang bằng thép lên mặt bàn tay và đứng trên ban công xung quanh ngọn đuốc. Hai năm sau, ở Paris, du khách có dịp leo lên đầu tượng và nhìn ra cửa sổ là các ô vương miện. Các sự kiện như thế tạo ra rất nhiều nhiệt tình, nhưng không thu được nhiều tiền như Bartholdi hy vọng.
Năm 1883, Quốc hội Mỹ bỏ phiếu cung cấp $100 ngàn làm bệ, Do Thái Joseph Pulitzer của tờ New York World thấy bị xúc phạm, nên đã phát động một chiến dịch trên tờ báo của mình để gây quỹ. "Bức tượng Bartholdi sẽ sớm được trên con đường soi sáng thế giới của mình"… Sau hai tháng không ngừng hô hào, kiếm được chính xác $135,75 trong số $200 ngàn cần thiết.. Chả có gì sáng sủa để tượng hoàn thành vào 1884. Ở Paris, Bartholdi đành dựng tượng trong sân cạnh nơi làm việc. Cuối năm 1884, việc làm bệ dừng lại vì hết tiền, ước tính vẫn thiếu khoảng $100 ngàn.
Khi tin đồn xuất hiện rằng New York đã trắng tay, Boston, Cleveland, Philadelphia, San Francisco và bắt đầu cạnh tranh để có tượng Nữ thần Tự do được xây dựng ở các thành phố của họ. Nếu lần đầu không thành công...
Tức giận, Joseph Pulitzer đã quyết định thử một lần nữa. Trong hai năm kể từ khi chiến dịch đầu tiên, tờ báo của ông ta giờ đã có nhiều hơn 10 ngàn đọc giả. Ông hy vọng rằng bây giờ bài báo của mình đã đủ lớn để tạo sự khác biệt. Hơn năm tháng, bắt đầu từ ngày 16 tháng 3 năm 1885, Pulitzer ngày qua ngày cầu xin độc giả gửi những gì họ có thể. Thành quả quá khiêm tốn, đóng góp quá nhỏ, cho đến 27-3, 2,535 người góp được $2,359.67. Sau đó, như có phép màu, ông ta quyên được $50,000.
Các chiến dịch gây quỹ vẫn tiếp tục và có thêm nhiều nguồn tiền hơn. Cuối cùng, bức tượng được hoàn thành ngày 28-10-1886, tại một buổi lễ do TT Grover Cleveland cắt băng. Chậm trễ đã là 10 năm.
Những lời lẽ có cánh như: "Hãy
đưa tôi sự mệt mỏi của bạn, sự nghèo túng của bạn/quần chúng hỗn độn của bạn
khao khát hít thở tự do..." đã không được khắc vào bệ cho đến 1903... và
chỉ sau khi các quan chức nhận ra cái gì là nguồn cảm hứng với làn sóng người
nhập cư khi đến gần Ellis Island. Những câu thơ đó là một phần của "người
khổng lồ mới", một bản trữ tình sáng tác nhà thơ New York Emma Lazarus năm
1883, và tặng nó cho một cuộc đấu giá để quyên tiền cho bệ tượng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét