Song song với việc
triển khai TPP và TTIP, Mỹ tiếp tục xúc tiến trong bí mật TISA nhằm vào mảng
tài chính dịch vụ liên quan đến 51 quốc gia.
TISA: Trade In Services Agreement; Hiệp định thương mại trong lĩnh vực dịch vụ;
Tin tức về TISA đã bị
Wikileaks
tiết lộ năm 2014, nay họ tung ra tiếp bản dự thảo mới nhất bị rò rỉ ngày 2 tháng 7 mới đây. Không
có Wikileaks, thậm chí cái tên TISA còn không ai biết đến. Hiện nay,
trên Google còn chưa hề xuất hiện bất cứ trang web tiếng Việt nào về TISA.
Hiệp hội “Public
Citizen's Global Trade Watch - GTW” giải thích 10 đe dọa
chủ chốt của TISA đối với các qui định tài chính. Ông Robert Weissman của hiệp
hội này cho biết:
"Phân tích của chúng tôi về một phiên bản bị rò rỉ của dự thảo thỏa
thuận, cùng với phụ lục dự thảo về dịch vụ tài chính, xác định các mối đe dọa
đến các quy tắc và các chính sách khác nhau, phạm vi từ giới hạn về kích thước tổng thể của ngân hàng để bảo vệ người tiêu dùng, từ
bảo vệ dự phòng chống lại các công cụ tài chính đầu cơ
mới đến hạn chế chuyển nhượng các dữ liệu tài chính cá nhân."
"Nó là không thể tưởng tượng rằng một thỏa thuận như vậy lại đang được đàm phán trong khi nền kinh tế toàn cầu vẫn còn đang hồi phục từ cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất kể từ cuộc Đại suy thoái, trong khi Hy Lạp và các nước khác vẫn còn đang lảo đảo vì các tiến triển liên quan đến khủng hoảng."
Bài học kinh nghiệm từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009 đã bị bỏ qua một cách có hệ thống. Ông Weissman kêu gọi đình chỉ đàm phán TISA, công bố các văn bản được coi là đầy đủ, và không làm gì hơn nữa mà không "tranh luận công khai, đúng đắn về cuộc vận động phá bỏ luật lệ triệt để của họ".
"Nó là không thể tưởng tượng rằng một thỏa thuận như vậy lại đang được đàm phán trong khi nền kinh tế toàn cầu vẫn còn đang hồi phục từ cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất kể từ cuộc Đại suy thoái, trong khi Hy Lạp và các nước khác vẫn còn đang lảo đảo vì các tiến triển liên quan đến khủng hoảng."
Bài học kinh nghiệm từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009 đã bị bỏ qua một cách có hệ thống. Ông Weissman kêu gọi đình chỉ đàm phán TISA, công bố các văn bản được coi là đầy đủ, và không làm gì hơn nữa mà không "tranh luận công khai, đúng đắn về cuộc vận động phá bỏ luật lệ triệt để của họ".
Họ sẽ yêu cầu các nước tham gia đảo ngược những qui định tài chính đã có
hơn nữa - ảnh hưởng ngân hàng, cổ phiếu và trái phiếu, ngoại hối, bảo hiểm, thẻ
tín dụng, xử lý dữ liệu tài chính, xếp hạng tín dụng, tái bảo hiểm, các phái
sinh và các dịch vụ tài chính khác.
Mười mối đe dọa chính mà GTW dẫn bao gồm:
Mười mối đe dọa chính mà GTW dẫn bao gồm:
1. Giới hạn các chính sách hạn chế rủi ro tài chính: "tiếp cận thị
trường" không bị kiểm soát là bắt buộc. Các quốc gia bị cấm hoặc hạn chế
các dịch vụ tài chính rủi ro hoặc các sản phẩm như phái sinh phải đối mặt với
các thách thức pháp lý trước "Toà án ngoài pháp lý (do tập đoàn nước ngoài
vận hành)". Bảo vệ tường lửa để ngăn chặn sự lây lan của rủi ro đều bị
cấm.
2. Xuất ngoại dữ liệu tài chính khách hàng nhạy cảm là được phép - bỏ qua những mối quan tâm riêng tư bằng cách tiết lộ thông tin này để giám sát không chính đáng.
3. Các chính phủ được yêu cầu phải "dự đoán tất cả các quy định" có khả năng gây hại cho TISA-được uỷ quyền "tiếp cận thị trường không hạn chế". Thiếu điều này có thể bị thách thức như là vấn đề vi phạm hiệp định để có thể cấm vận thương mại.
4. Quy định tài chính mới không phù hợp với quy tắc TISA-được uỷ quyền không bị kiểm soát đều bị ngăn cấm. Cái gọi là biện pháp "dừng" của nó cấm thực hiện các quy định mới để đối phó với "các sản phẩm và rủi ro tài chính mới nổi". Các chính phủ không thể ban hành các chính sách theo bất cứ cách nào để hạn chế "tiếp cận thị trường" không giới hạn.
2. Xuất ngoại dữ liệu tài chính khách hàng nhạy cảm là được phép - bỏ qua những mối quan tâm riêng tư bằng cách tiết lộ thông tin này để giám sát không chính đáng.
3. Các chính phủ được yêu cầu phải "dự đoán tất cả các quy định" có khả năng gây hại cho TISA-được uỷ quyền "tiếp cận thị trường không hạn chế". Thiếu điều này có thể bị thách thức như là vấn đề vi phạm hiệp định để có thể cấm vận thương mại.
4. Quy định tài chính mới không phù hợp với quy tắc TISA-được uỷ quyền không bị kiểm soát đều bị ngăn cấm. Cái gọi là biện pháp "dừng" của nó cấm thực hiện các quy định mới để đối phó với "các sản phẩm và rủi ro tài chính mới nổi". Các chính phủ không thể ban hành các chính sách theo bất cứ cách nào để hạn chế "tiếp cận thị trường" không giới hạn.
5. Kiểm soát vốn phòng ngừa hay giảm nhẹ khủng hoảng tài chính đều bị cấm.
Bài học trong quá khứ đã học bị bỏ qua. TISA đi đến thay thế mọi thứ. Ngoại lệ
duy nhất là trong trường hợp khủng hoảng cán cân thanh toán. Thậm chí khi đó,
chỉ có các biện pháp tạm thời riêng là được phép", “loại bỏ dần 1 cách lũy
tiến" – ý nghĩa bảo vệ bằng thể chế sẽ không còn vị trí trong trường hợp
cuộc khủng hoảng tương tự trong tương lai nổ ra.
6. Các sản phẩm tài chính chưa tạo ra phải được chấp nhận như qui tắc - tự do - không có vấn đề nguy hiểm như thế nào. Phụ lục TISA về Dịch vụ Tài chính khẳng định các chính phủ "sẽ cho phép" các công ty nước ngoài giới thiệu bất kỳ dịch vụ tài chính mới hoặc sản phẩm nào miễn là nó không đòi hỏi luật mới hay thay đổi những luật hiện có.
GTW giải thích điều kiện này sẽ không "loại trừ nhiều sản phẩm tài chính mới từ các qui tắc sâu rộng, như khi giới thiệu một sản phẩm mới thường không đòi hỏi" các luật mới hoặc thay đổi những luật đang có.
7. Chính phủ có thể miễn các công ty tài chính nước ngoài khỏi các qui định nội địa "thận trọng" nếu đất nước họ có hệ thống tài chính gần "tương đương". Thực tiễn này trong các lĩnh vực khác làm suy yếu sự bảo che chở.
Cách khác, các chính phủ có thể "làm hài hòa" quan hệ tài chính của họ để phù hợp với các tiêu chuẩn đàm phán với các bên ký kết TISA khác. Hài hòa hóa quá khứ trong các lĩnh vực phi tài chính cho thấy biện pháp bảo vệ đã thiết lập bị thay thế bằng các đàm phán bí mật mới - làm suy yếu sự bảo vệ pháp lý.
8. Các chính phủ phải công bố đề xuất các quy định tài chính để "những người liên quan" có thể bình luận trước khi chúng thành qui định. Nói cách khác, cản trở, trì hoãn và cuối cùng là làm suy yếu hoặc ngăn chặn việc thực hiện chúng.
9. Các chính phủ bị cấm ưu tiên doanh nghiệp trong nước khi ký kết hợp đồng dịch vụ tài chính. Hãng nước ngoài phải được tiếp cận bình đẳng.
10. Làm suy yếu "các biện pháp bảo đảm an toàn" để ngăn chặn các thách thức hiệu quả làm hại ủy quyền TISA. Chúng cưỡi trên luật pháp quốc gia.
GTW giải thích các điều khoản TISA "áp đặt những hạn chế ràng buộc lên một vùng rộng lớn các biện pháp bảo vệ nội địa, bao gồm cả các quy định tài chính."
Giống như NAFTA, TPP, TTIP, và những giao dịch thương mại phương Tây khởi xướng khác, lợi ích của tập đoàn được trao quyền bên trên các quốc gia và các biện pháp bảo vệ người tiêu dùng.
6. Các sản phẩm tài chính chưa tạo ra phải được chấp nhận như qui tắc - tự do - không có vấn đề nguy hiểm như thế nào. Phụ lục TISA về Dịch vụ Tài chính khẳng định các chính phủ "sẽ cho phép" các công ty nước ngoài giới thiệu bất kỳ dịch vụ tài chính mới hoặc sản phẩm nào miễn là nó không đòi hỏi luật mới hay thay đổi những luật hiện có.
GTW giải thích điều kiện này sẽ không "loại trừ nhiều sản phẩm tài chính mới từ các qui tắc sâu rộng, như khi giới thiệu một sản phẩm mới thường không đòi hỏi" các luật mới hoặc thay đổi những luật đang có.
7. Chính phủ có thể miễn các công ty tài chính nước ngoài khỏi các qui định nội địa "thận trọng" nếu đất nước họ có hệ thống tài chính gần "tương đương". Thực tiễn này trong các lĩnh vực khác làm suy yếu sự bảo che chở.
Cách khác, các chính phủ có thể "làm hài hòa" quan hệ tài chính của họ để phù hợp với các tiêu chuẩn đàm phán với các bên ký kết TISA khác. Hài hòa hóa quá khứ trong các lĩnh vực phi tài chính cho thấy biện pháp bảo vệ đã thiết lập bị thay thế bằng các đàm phán bí mật mới - làm suy yếu sự bảo vệ pháp lý.
8. Các chính phủ phải công bố đề xuất các quy định tài chính để "những người liên quan" có thể bình luận trước khi chúng thành qui định. Nói cách khác, cản trở, trì hoãn và cuối cùng là làm suy yếu hoặc ngăn chặn việc thực hiện chúng.
9. Các chính phủ bị cấm ưu tiên doanh nghiệp trong nước khi ký kết hợp đồng dịch vụ tài chính. Hãng nước ngoài phải được tiếp cận bình đẳng.
10. Làm suy yếu "các biện pháp bảo đảm an toàn" để ngăn chặn các thách thức hiệu quả làm hại ủy quyền TISA. Chúng cưỡi trên luật pháp quốc gia.
GTW giải thích các điều khoản TISA "áp đặt những hạn chế ràng buộc lên một vùng rộng lớn các biện pháp bảo vệ nội địa, bao gồm cả các quy định tài chính."
Giống như NAFTA, TPP, TTIP, và những giao dịch thương mại phương Tây khởi xướng khác, lợi ích của tập đoàn được trao quyền bên trên các quốc gia và các biện pháp bảo vệ người tiêu dùng.