Lockerbie
là thất bại chết chóc của công lý
Có
nhiều bằng chứng chứng tỏ Megrahi vô tội. Tuy nhiên, điều tra và tòa án đã
không xem xét đến. Họ không quan tâm, họ chỉ cần một con dê tế thần để làm dịu
áp lực dư luận và an ủi các thân nhân người thiệt mạng.
Jim
Swire, người có con gái là Flora chết trên chuyến bay Pan Am 103, tin rằng vụ
xét xử Megrahi là "một trong những nhầm lẫn trầm trọng nhất của công lý
trong lịch sử".
Bằng
chứng được phát hiện bởi gia đình các nạn nhân, và các nhà báo John Ashton, Ian
Ferguson và Paul Foot, đã luôn cho thấy Megrahi vô tội và rằng Megrahi đã bị
dàn dựng để che đậy những gì thực sự xảy ra.
Phiên bản chính thức của các sự kiện là gì?
Megrahi
bị buộc tội âm mưu cùng 1 người Libya khác đặt một quả bom trong chiếc vali, được
xếp lên chuyến bay từ Malta đến Frankfurt, nơi nó được chuyển đến trong một chuyến
bay tới sân bay Heathrow và lên máy bay Pan Am 103.
Quả
bom được cho là giấu trong chiếc radio-cassette hiệu Toshiba.
Nó
được cho là có một thiết bị hẹn giờ để kích nổ, thiết bị này do một công ty Thụy
sĩ cung cấp cho cơ quan tình báo Libya. Công ty này làm ăn chung với một công
ty Libya, nơi mà Megrahi có liên hệ.
Megrahi
đồng thời cũng bị cáo buộc đã mua những bộ quần áo trong va li bom từ một cửa
hàng ở Malta vào tháng 12 năm 1988.
Thậm
chí là người ta đã không thèm kiểm tra các bằng chứng.
Bắt đầu có giấu diếm?
Bóp
méo tin tức đã xảy ra ngay trong vòng nửa giờ sau tai nạn và bằng chứng quan trọng
đã bị giữ kín.
Nhân
viên cảnh sát và những người tình nguyện tìm kiếm nói về việc các điệp viên Mỹ đã
đưa đi một số thứ khỏi hiện trường.
Tại
sao các nhân chứng quan trọng lại được CIA trả tiền?
Nhân
chứng công tố nổi bật trong vụ án, Abdul Majid Giaka, đã bị lộ trong phiên tòa
là một kẻ kỳ quặc có động cơ kiếm tiền từ CIA. Nhưng tòa án bác bỏ điều này.
Một
nhân chứng quan trọng khác, nhân viên bán hàng Tony Gauci, làm chứng rằng
Megrahi đã mua quần áo ở Malta, mà số quần áo này đã được tìm thấy cùng với quả
bom, thì chính Gauci đã đưa ra bằng chứng mâu thuẫn.
Có
lúc Gauci nói ông ta cho rằng người đàn ông mua quần áo đã già và cao hơn
Megrahi, việc mua bán diễn ra tại một thời điểm khi mà Megrahi lại có bằng chứng
ngoại phạm.
Gauci
đã chọn ra Megrahi trong một hàng người, nhưng chỉ sau khi được cho xem bức ảnh
của nghi phạm 4 ngày trước đó.
Gauci
đã được Mỹ trả 1,2 triệu bảng vì bằng chứng của mình dù nhiều lời khai mâu thuẫn
của ông ta đã được bỏ đi.
Đồng
phạm của Megrahi, Lamin Khalifah Fhimah, được tha bổng, làm xói mòn tội danh mà
người ta cho là ông ta đã âm mưu với kẻ khác để đánh bom máy bay.
Ai
đã tìm thấy những bằng chứng quan trọng?
Cầu nối trung tâm của vụ án chống lại Megrahi là mối tương quan giữa bộ
hẹn giờ của quả bom được cho là đã bán cho các nhà chức trách Libya và một mảnh
nhỏ của bảng mạch được tìm thấy gần Lockerbie.
Không
ai thấy cái mảnh có đồng này được tìm thấy khi nào. Có quan điểm cho rằng một cựu
sĩ quan cảnh sát cấp cao giấu tên của Scotland nói rằng ông ta đã bỏ cái mảnh mạch
này vào hiện trường theo lệnh của CIA.
Một
phiên bản khác nói bằng chứng này được tìm thấy bởi một nhân viên Scotland giấu
tên làm việc bên ngoài Lockerbie và tìm thấy "vào một buổi sáng mù sương đầu
tháng 4" năm 1989.
Tuy
nhiên, có người nói nó được tìm thấy "lúc nào đó vào năm 1990" trong
một "mảnh áo bị cháy" bởi chuyên gia pháp lý Thomas Thurman của FBI.
Trợ
lý giám đốc của phòng thí nghiệm pháp lý FBI cho biết các nhà chức trách Anh
tìm thấy mảnh vơc cả năm trước khi Thurman nhận nó.
Và
ai đã xác định cái mảnh mạch này là 1 bộ hẹn giờ?
Một
số người nói là Thomas Thurman, người khác là một "cựu chuyên gia phân
tích của CIA", nhưng cũng có người khác nói nhà khoa học pháp lý quân đội,
tiến sĩ Thomas Hayes – kẻ là trung tâm của cuộc điều tra vụ bỏ tù oan sai Maguire
Seven những năm 1970.
Vì
vậy, mối liên hệ quan trọng để dẫn dắt tới Libya - và đến với Megrahi như thế -
là được thực hiện vào tháng 4 năm 1989, hoặc trong tháng 6, tháng 8, tháng 10 hoặc
tháng 11 năm 1990 tùy thuộc vào sở thích của bạn.
Làm thế nào để quả bom lên máy bay?
Các
chuyên gia đã liên tục tranh cãi về lý do chính rằng quả bom đã được đưa lên chuyến
bay trung chuyển tại Malta và được chuyển đi 2 lần - tại Frankfurt và tại sân
bay Heathrow.
Một
số tin rằng quả bom đã được đặt lên máy bay tại sân bay Heathrow.
Trường
hợp chống án đầu tiên cho Megrahi năm 2002 đã nghe bằng chứng từ một người bảo
vệ an ninh sân bay Heathrow, báo cáo về 1 chỗ bị đập vỡ ở gần nhà kho nơi mà sau
đó cùng ngày, hành lý cho máy bay Pan Am được chuyển đi.
Vị
giám đốc quản lý hành lý khách hàng tại sân bay Heathrow, John Bedford, khai rằng
mình nhìn thấy hai cái va li đã được chất thêm vào thùng để lên chuyến bay 103.
Vụ
nổ xảy đã ra tại chính nơi để những hành lý này, bên trên 1 lớp hành lý mà
Bedford đã đóng gói vào thùng.
Nhưng
còn một khả năng khác rất sốc về cách bom đã được đưa lên máy bay.
Các
phần tử bên trong CIA vào thời điểm này đang cho phép giới con buôn Trung Đông vận
chuyển ma túy sang Mỹ để đối lấy sự giúp đỡ trong việc giải thoát con tin Mỹ.
Một
số nguồn tin, gồm cả giới điều tra bảo hiểm của Pan Am, tin rằng điều này đã xảy
ra trên chuyến bay 103.
Nếu
như vậy, hành lý với các loại ma túy sẽ được bảo vệ bởi tình báo Mỹ. Hạn chế an
ninh và kiểm tra hành lý thông thường sẽ bị gỡ bỏ.
Điều
này được củng cố bởi thực tế là hai lượng lớn những thứ dường như là heroin đã
được tìm thấy tại hiện trường - một trên sân golf Lockerbie và cái khác trong một
chiếc vali được phát hiện bởi một người nông dân ở vài vài dặm về phía đông. Những
sau đó chúng đã biến mất.
Có
một nhóm các sĩ quan Mỹ thuộc Cơ quan Tình báo quân sự (DIA) trên chuyến bay
Pan Am, đứng đầu là đại tá Charles McKee, trở về sau nhiệm vụ giải cứu con tin thất
bại ở Lebanon.
Người
ta nói rằng McKee đã lên kế hoạch để tố cáo vụ lừa đảo về ma túy khi trở về Washington.
Loại bom nào được sử dụng?
Nguyên nhân chính thức vụ nổ được cho là liên quan đến một quả bom có bộ hẹn
giờ thông thường đã thực hiện một hành trình phức tạp qua các sân bay ở Malta,
Frankfurt và London, nó được đặt để làm nổ máy bay vào phút thứ 38 của chuyến hành
trình thứ ba.
Một
số nhà bình luận cho rằng dường như có khả năng hơn là quả bom đã được điều khiển
bằng công tắc áp suất – nó có thể đã phát nổ giữa phút thứ 32 và 42 của chuyến
bay.
Bằng
chứng cho điều này xuất phát từ điều tra ban đầu vào vụ đánh bom.
Đường
hướng của Anh và Mỹ, của cơ quan tình báo ngay sau vụ tấn công là đánh bom được
thực hiện không phải bởi người Libya, mà bởi một nhóm có trụ sở ở Syria.
Nhóm
này đã được thuê bởi Iran để trả thù việc bắn hạ một máy bay dân sự của họ bởi
một tàu chiến Mỹ vào mùa hè năm 1988.
Trong
những tháng trước vụ đánh bom có một nhóm kết hợp với chỉ huy Mặt trận Giải
phóng Nhân dân Palestine đã bị bắt giữ ở Frankfurt, Đức.
Lãnh
đạo của nhóm này là Ahmed Jibril, người được bảo vệ bởi chính phủ Syria.
Các
nhà điều tra đã không nghi ngờ gì rằng những quả bom được tìm thấy trong cuộc đột
kích ở Frankfurt nhằm vào nhóm này, là được thiết kế để làm nổ tung máy bay.
Chúng
được trang bị công tắc áp suất, đóng gói bên trong chiếc cassette Toshiba và ít
nhất 1 trong số chúng đã không được thu hồi.
Kẻ
bị kết tội chế tạo bom, Marwan Khreesat, đã được miễn trừ truy tố vì vụ đánh
bom Lockerbie.
Chính sách ngoại giao phương Tây đóng
vai gì?
Ngay
sau vụ đánh bom Lockerbie, các cáo buộc chống lại nhóm này là phù hợp với chính
sách ngoại giao Anh – Mỹ.
Cả
hai đã cắt đứt quan hệ với Syria. Cuộc chiến giữa Iraq và Iran đã kết thúc vào
mùa hè năm 1988 với Anh và Mỹ đứng về phía Iraq.
Nhưng
sự liên kết chính trị này sớm thay đổi. Tháng 4 năm 1989 quan chức cao cấp trong
CQ George Bush khuyến khích Margaret Thatcher không tiếp tục theo đuổi điều tra
mối liên quan Syria-Iran.
Một
năm sau đó, quân đội Mỹ và Anh chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào lực lượng chiếm
đóng của Saddam Hussein tại Kuwait.
Liên
minh rất cần quân đội từ quốc gia Ả Rập và Iran duy trì sự trung lập. Binh lính
được tạo điều kiện 1 cách thuận lợi từ Syria.
khi
liên minh chính trị trong khu vực đã thay đổi, cuộc điều tra chính thức vào thảm
họa Lockerbie, do đó cũng cần thay đổi.
Tháng
11 năm 1991, chính phủ Anh và Mỹ thông cáo rằng Megrahi và Fhimah bị buộc tội âm
mưu đánh bom làm rơi Pan Am 103.
Libya
đã phải giao nộp Megrahi để xét xử sau khi kháng cự một số năm - với điều kiện dỡ
bỏ lệnh trừng phạt, làm họ chịu tổn hại đến 30 tỷ USD.
Còn
khi phương Tây muốn đưa Libya trở lại vào vòng tay ngoại giao và lòng mong mỏi
của các hãng dầu phương Tây kiếm tiền ở đất nước này hội tụ, đã có một tái định
hướng xa hơn về quan hệ để đảm bảo thương mại thuận lợi.
Đó
là bối cảnh mà trong đó Megrahi đã được thả vì "lý do nhân đạo".
Đã có sự che đậy?
Đại
diện thân nhân Anh của các nạn nhân Lockerbie, gồm cả Martin Cadman, đã gặp Ủy ban của TT Mỹ về
an ninh hàng không và khủng bố vào năm 1990.
Cadman
nói: "Sau những gì đã có chúng tôi cần phải có lời, khi cuộc gặp đã đến
lúc chia tay, và chúng tôi đi ra cửa. Khi đến đó, tôi thấy mình đang nói chuyện
với 2 thành viên của ủy ban - Tôi nghĩ rằng họ là thượng nghị sĩ.
"Một
trong số họ nói: "Chính phủ của các ông và chính phủ của chúng tôi biết cái
gì đã xảy ra tại Lockerbie. Nhưng họ không nói để ông biết." "