Sự
khởi đầu của Cộng hòa Weimar (1918-1933) ở Đức đặc trưng bởi sự nổi lên của Đảng
Dân chủ Xã hội Đức (German Socialist Democratic Party -SPD) và các hoạt động
cách mạng của những người “CS”. Hoàng đế Đức bỏ trốn khỏi đất nước, đế chế bị tả
tơi kinh tế do cuộc đại chiến WW-I (1914-1918), quyền lực chính trị ở trong
tình trạng hỗn độn. Đó là không phải cho đến khi có sự nổi lên của đảng CNXH quốc
gia (National Socialism -NS) trong những năm 1930 lấy lại thế thượng phong ở Đức.
Một ví dụ điển hình của sự thay đổi từ tả sang hữu này là thành phố Breslau
(600 nghìn dân vào năm 1928), nơi SPD có được 51,19% số phiếu vào năm 1919 và
NS nhận được 51,7% vào năm 1933. Câu hỏi đặt ra là làm thế nào cân bằng đã chuyển
từ tả sang hữu và điều này có thể là kết quả của một cuộc đấu tranh giữ Judaic cách
mạng và Đức dân tộc như thế nào.
Trường trung học kiểu
Breslau
Trong
hệ thống giáo dục Đức Trường này đã (và vẫn là) mức cao nhất của giáo dục trung
học và là bước đệm cho đường vào trường đại học. Trường Breslau là 'vườn ươm'
cho các tinh hoa văn hóa và chính trị Đức. Khoảng năm 1900 nó bị thống trị bởi văn
hóa Kitô giáo và văn hóa dân tộc Đức ngày đó, hoàn toàn trái ngược với những ý
tưởng quốc tế và chủ nghĩa hòa bình (pacifism) phổ biến ngày nay. Điều này
không có nghĩa là nền văn hóa này đã không gặp chống đối, ít nhất là vì các trường
trung học này không phải là thuần khiết Kitô Đức. Trong cả hai, những năm 1880
và 1900 hơn 30% số học sinh trong trường Breslau là người Judaic (Till van
Rahden, Judaic and other Deutsch, p. 126). Một ví dụ nữa của quá nhiều đại diện
Judaic trong giáo dục đại học là điều tra dân số năm 1879 cho thấy rằng mỗi
10.000 dân Tin Lành Berlin, 81 đã được giáo dục trung học; tỷ lệ Công Giáo là
22 và Judaic là 350. Ở Thượng Silesia, khu vực tiếp giáp với Breslau, tỷ lệ này
là 81 Tin Lành, 19 Công giáo và 423 Judaic (A. Prinz, Judaicn im deutschen
Wirtschaftsleben, p. 89).
Tại
thời kỳ này, Judaic đại diện cho 5% dân số Breslau và là một nhóm có quan hệ chặt
chẽ với tỷ lệ hôn nhân với Kitô hữu thấp (Till van Rahden, Judaicn und andere
Breslauer, p. 150–152). Judaic đã không chỉ là một cộng đồng tôn giáo-dân tộc
riêng biệt, nhưng cũng đặt tầm quan trọng của họ trong bầu cử đằng sau đảng tự
do (liberal) địa phương (Till van Rahden, p. 248). Hệ thống đại biểu Phổ dựa
trên điều tra dân số cho phép Judaic bầu cử có tầm quan trọng lớn hơn là lẽ ra
họ có dựa trên cơ sở dân số thực tế, bởi vì người Judaic đã chiếm vị áp đảo trong
ngành nghề mang lại thu nhập cao (Till van Rahden, p. 248–249). Ảnh hưởng chính
trị này của Judaic được nhận thấy trong lĩnh vực giáo dục khi họ cố gắng để đánh
tan sự thống trị Kitô giáo trong giáo dục bằng cách đề xuất bổ nhiệm giáo viên Judaic.
Những nỗ lực này dẫn đến khiếu nại rằng "Judaic là không thích hợp để dạy dỗ
con cái Cơ đốc giáo thành người Cơ đốc giáo Đức" (Till van Rahden, p.
248–249). Không có lệnh cấm chính thức về giáo viên Judaic, nhưng Judaic đã bị
từ chối rộng rãi trong thực tế làm giáo viên và các giáo sư trong Đế chế Đức. Ở
đây chúng ta có thể thấy sự vận hành của cơ chế tự bảo vệ văn hóa-chủng tộc chống
lại một dân tộc thiểu số có tính tập thể cao.
Hội
đồng trường
Sự
thất bại và hậu quả phụ của việc Đế chế Đức bị đổ vỡ chứng tỏ là gây sốc cho
người dân Đức. Hầu như qua một đêm, Đức đã trở thành một nước cộng hòa và đảng
Dân chủ Xã hội chiếm lấy quyền lực. Để phá vỡ sự ảnh hưởng bảo thủ của giáo
viên và các bậc cha mẹ trong giáo dục, Bộ trưởng Bộ Giáo dục SPD Konrad
Haenisch quyết định, lúc hai tuần sau khi Kaiser từ nhiệm, thành lập Hội đồng đại
diện học sinh. Bản chất lật đổ của biện pháp này được sáng tỏ bởi thực tế là
"Hội đồng học sinh có thể chỉ định đại diện được uỷ quyền, qua mặt hiệu
trưởng nhà trường và đội ngũ giáo viên tổ chức đối thoại với Bộ trưởng ở Berlin
về việc làm thế nào để khắc phục tình trạng bất bình đẳng trong nhà trường cụ
thể của họ, và thay đổi chính sách thanh niên ở các nước cộng hòa mới nói chung
"( A. Donson, “The Teenagers’ Revolution”, Central European History 44,
2011, 420–446, 420). Haenisch cấm cầu nguyện và cắt giảm giảng dạy Kitô giáo,
nhưng chỉ trích đối với luật lệ của cộng hòa mới đã bị cấm một cách công khai (H.
Wegener, Das Joachimstalsche Gymansium, Berlin Story Verlag 2007, p. 109)
Tuy
nhiên, nỗ lực này để cách mạng hóa học sinh không có tác dụng như ý định và thực
sự, đã có phản kháng chống lại Cộng hòa Weimar giữa các học sinh trong trường trung
học. Nó cũng có một hậu quả tác động phụ không mong muốn trong cuộc đụng độ giữa
các học sinh theo dân tộc và theo cộng hòa, phe dân tộc rộng lớn trước đây chiếm
thế áp đảo sau đó dần bị áp đảo bởi Judaic (Donson, p. 421). Như đã nói ở trên,
người Judaic đã chiếm vị trí đông đảo trong Trường trung học ở các thành phố
như Breslau, mà còn ở Berlin, nơi 25% dân số Judaic sinh sống ở Đức. Sự áp đảo
của Judaic trở nên rõ ràng hơn khi chúng ta quan sát thấy chỉ có 8% dân số Đức
được hưởng giáo dục trung học so với 59% trong số người Judaic. Phần lớn người Judaic
chấp nhận trật tự cộng hòa mới vì nó loại bỏ các chướng ngại nghề nghiệp cuối
cùng trong giáo dục và quản trị nhà nước. Cho đến năm 1918 cả hai lĩnh vực này
hoàn toàn bị thống trị bởi những đàn ông Đức, khi phụ nữ Đức không được phép dạy
con trai Đức cho đến năm 1916 (Donson, p. 423).
Văn
hóa Weimar
Vòng
tay ôm ấp chủ nghĩa cộng hòa của người Judaic không chỉ có các động cơ kinh tế-xã
hội, mà còn bởi họ nhìn thấy nó như một cơ hội để đả phá chống Kitô giáo và văn
hóa truyền thống Đức. Emily D. Bilski của Bảo tàng DT New York đã lập luận
trong cuốn sách Berlin Metropolis của mình có tên: “DT và Văn hóa mới 1890-1918”
(University of California Press, 1999) rằng Judaic là ưu việt và áp đảo trong tấn
công tín ngưỡng(p. 21) và họ đã quyết liệt chống lại chủ nghĩa dân tộc (p. 82).
Một ví dụ tuyệt vời là Magnus Hirschfeld, kẻ chủ trương không thành công "tự
do tình dục" từ năm 1897, dưới nền tảng Cộng hòa Weimar hắn đã có cơ hội để
thành lập Viện Khoa học tình dục vào năm 1919, thúc đẩy tất cả các loại hành vi
tình dục đáng ghê tởm và khiêu dâm. Đó là một trong những trường đầu tiên bị giải
tán tháng 3 năm 1933 khi CNXH quốc gia lên nắm quyền.
Richard
Evans đã chỉ ra trong cuốn sách “Sự nổi lên của Đế chế thứ ba - The Coming of
the Third Reich, Penguin 2004) rằng các đảng phái chủ đạo như Đảng Công giáo
trung tâm đã xác định văn hóa của Judaic với CNXH, chủ nghĩa tự do (liberalism)
và chủ nghĩa hiện đại (p. 30). Donald L. Niewyk đưa ra các con số thú vị trong
cuốn sách “Người Judaic ở Weimar Đức - The Jews in Weimar Germany (Transaction
Publishers 2001): khoảng năm 1919, Judaic chiếm đến 99% các nhóm sinh viên XHCN
tại Đại học Frankfurt-am-Main và hơn một nửa số sinh viên Dân chủ Xã hội ở Berlin (p. 30). Trong cuốn sách gần đây “Weimar: Lịch
sử văn hóa - Weimar: A Cultural History (Transactions Publishers 2011), Walter
Laqueur nhấn mạnh tầm quan trọng ảnh hưởng của Judaic trong thời Cộng hòa
Weimar: "Nếu không có Judaic sẽ không có 'Văn hóa Weimar'- từ phạm vi này tuyên
bố anti-semites, của những ai ghét cay ghét đắng nền văn hóa đó là hợp lý. Họ
đang ở vị trí hàng đầu của tất cả các phong trào cách mạng và phiêu lưu mới. Họ
nổi bật trong số các nhà thơ chủ nghĩa biểu hiện (expressionist), trong số các
nhà văn của những năm 1920, trong số các nhà sản xuất sân khấu, và trên tất cả,
trong số các nhân vật hàng đầu của điện ảnh. Họ sở hữu các tờ báo trường phái liberal
hàng đầu như Berliner Tageblatt, Vossische Zeitung và Frankfurter Zeitung, nhiều
biên tập viên cũng là người Judaic. Nhiều nhà xuất bản tự do hàng đầu và tiên
phong bị rơi vào tay… Nhiều nhà phê bình sân khấu hàng đầu là người Judaic, và
họ thống trị ngành giải trí điện ảnh." (p. 73)
Xung
đột trong Hội đồng trường
Hội
đồng học sinh nói trên "gây ra sự chia rẽ sâu sắc giữa các học sinh Judaic
và Đức. Sự sẵn sàng của học sinh Judaic để nắm lấy Hội đồng học sinh và tiến
hành hùng biện cách mạng XHCN gây ra anti-Semitism trong số các học sinh dân tộc
Đức. Laqueur nhận xét rằng Judaic càng ngày càng bị loại ra khỏi các câu lạc bộ
sinh viên dân tộc trong giai đoạn này, cũng như ở các đại học thành phố Göttingen
vào năm 1920 (p. 192). Ở trường trung học Bismarck Berlin, căng thẳng là rất
cao do sự phân chia Đức-Judaic khi trường nàu nằm trong khu phố người Judaic
chiếm hơn 13% dân số. Khi cậu bé Judaic Rothstein, làm chủ trì Hội đồng học
sinh, bắt đầu chế nhạo quân đội Đức và các sĩ quan, đám học trò Judaic thường vỗ
tay ầm ĩ trong khi các học sinh dân tộc Đức huýt sáo phản đối để biểu thị. Khi thủ
lĩnh phe dân tộc, Kurt Eggers, yêu cầu một lời xin lỗi, Rothstein sa thải anh
ta bằng một nụ cười khinh bỉ và bắt đầu xúi giục Hội đồng học sinh vẽ ra các tội
lỗi của hoạt động phản cách mạng để chống lại Eggers. Eggers đã chán nản và
đánh vào mặt Rothstein và vì thế đã bị hội đồng nhà trường kỷ luật (Donson, p.
432). Như hậu quả của những cuộc xung đột, những người như Eggers sẽ biến thành
CNXH-quốc gia nghiệt ngã.
Trong
trường trung học Helmholtz ở Berlin, học sinh dân tộc Đức phô trương cờ đế chế
cũ của màu đen-trắng-đỏ thay vì màu đen-đỏ-vàng của cộng hòa mới và chiến đấu với
các học sinh Judaic chống đối họ (Donson, p. 437). Trong tháng 11 năm 1919 hàng
trăm học sinh từ trường Bismarck nói trên đã xuống đường để tỏ lòng tôn kính
Field Marshall Von Hindenburg, họ la hét: "Đả đảo cờ Judaic! Đả đảo cộng
hòa! Đế chế Đức muôn năm!" (Donson, p. 441). Các cuộc đụng độ như thế là phổ
biến trong các trường trung học Đức giai đoạn 1918-1919 khi cuộc cách mạng đang
quét khắp nước Đức. Donson thừa nhận trong bài báo của mình rằng "các sự cố
phản ánh thế giới của người lớn, nơi Judaic là kẻ lãnh đạo trong cuộc cách mạng
với số lượng không cân xứng với dân số của mình và phải đối mặt với anti-Semitism
ngày càng tăng" (Donson, p. 432). Hơn nữa: "Trong số các nhóm của giới
tinh hoa cánh hữu trong các trường trung học thời kỳ cách mạng, có niềm tin rằng
Judaic là những kẻ phản bội có nguồn gốc không xa với một số nhận xét từ báo
chí hoặc các đánh giá cũ. Thay vào đó, nó đã nuôi dưỡng những kinh nghiệm chính
trị thực sự trong Hội đồng học sinh vào mùa đông và mùa xuân năm 1919". (Donson,
p. 432-433).
Kết
luận
Vai
trò của Judaic trong việc định hình cái gọi là Cộng hòa Weimar (1918-1933) thường
bị đánh giá thấp bởi dân số tương đối ít của họ. Có khoảng 550.000 người Judaic
sinh sống ở Đức, chiếm ít hơn 1% tổng dân số. Cái làm cho Judaic có ảnh hưởng
là đầu tư giáo dục cao cho con cái của họ bằng cách nhấn mạnh giáo dục. Sự áp đảo
của Judaic ở giáo dục trung học và cao hơn đã dẫn đến áp đảo của Judaic trong
lĩnh vực văn hóa, đặc biệt là tại các trung tâm văn hóa đô thị của Đức như
Berlin, nơi hầu hết Judaic sinh sống. Bắt đầu từ những năm 1890, thứ văn hóa Judaic
này đã bắt đầu hình thành để tạo ra phản văn hóa chống giáo hội và chủ nghĩa quốc
tế để chống lại nước Đức Kitô giáo và dân tộc chủ nghĩa. Niewyk nhấn mạnh điều này
trong (Judaic ở Weimar Đức - The Jews in Weimar Germany, Ibid): "Trong thực
tế, một lượng lớn đáng ngạc nhiên trí thức Judaic đã thăng tiến lên vị trí hàng
đầu trong đảng SPD. Đảng Dân chủ xã hội SPD, như là đảng của giai cấp công
nhân, thiếu đào tạo phóng viên, tuyên truyền viên, và các đại diện quốc hội. Đó
là lẽ đương nhiên khi người Judaic có giáo dục, chỉ là một phần của nhóm thiểu
số đã bị tước đoạt hết quyền dưới chế độ quân chủ, cần phải bù đắp lại nhu cầu
này với số lượng đáng kể". (p. 26).
Sau
sự sụp đổ của Đế chế Đức, SPD lên cầm quyền và Judaic đã trở thành tinh hoa văn
hóa mới của trật tự cộng hòa ở Berlin. Cộng hòa Weimar 1918-1933 không chỉ loại
bỏ các rào cản cuối cùng chống lại ảnh hưởng của Judaic trong lĩnh vực chính trị,
giáo dục và văn hóa, mà thể chế dân chủ của nó, thật trớ trêu, đã tạo đủ không
gian sinh tồn cho cuộc đấu tranh chính trị- văn hóa chống lại cộng hòa mới mà
phần lớn chiến đấu theo chiến tuyến sắc tộc: tinh thần cách mạng của Judaic đụng
độ với tinh thần bảo thủ Đức. Sự áp đảo của Judaic ở giáo dục phổ thông giảm bớt
cán cân chênh lệch giữa người Đức và người Judaic,biến các trường trung học ở
thành phố như Berlin và Breslau thành hình ảnh phản chiếu của cuộc đấu tranh vũ
trang ở Đức giữa cách mạng và bảo thủ trong thời kỳ 1918-1919. Đó là áp đảo của
Judaic trong các phong trào cách mạng và lòng nhiệt thành của họ để phá hủy nền
tảng chủ nghĩa quốc gia và Kitô giáo Đức, dẫn đến sự nổi lên của CNXH-quốc gia như
một phản phong trào mang tính chủng tộc chống lại thống trị văn hóa Judaic. Tóm
lại, Judaic đã tự biến mình và bị người Đức coi như một thế lực thù địch tấn
công nền văn hóa mà hầu hết người Đức chấp nhận như truyền thống.
1000
năm qua, cuộc tấn công của Judaic vào đông Âu quê cũ, chưa bao giờ thành công.
Cuộc chiến giữa thần Ánh sáng và Bóng tối đang tiếp tục!
http://www.theoccidentalobserver.net/2012/01/the-german-jewish-kulturkampf-in-the-weimar-republic/#more-12107
Xem thêm:
Suy
đồi tình dục ở Cộng hòa Weimar – Đức 18+